I don't know Spanish. I only know the English version of this, but it's my favorite poem by Rizal. (The Adios is much too long for me, LOL.) Surprisingly, many people don't recognize this poem.

A friend of mine once commented that Rizal, had he lived today, would be somewhat emo, if this poem is anything to go on. It is certainly darker than his other works.


Canto Del Viajero
Jose Rizal

Hoja seca que cuela indecisa
Y arrebata violente turbion,
Asi vive en la tierra el viajero,
Sin norte, sin alma, sin patria ni amor.

Busca ansioso doquiera la dicha
Y la dicha se aleja fugaz:
Vana sombra que burla su anhelo! ...
Por ella el viajero se lanza a la mar!

Impelido por mano invisible
Vagara confin en confin;
Los recuedos le haran compania
De seres queridos, de un dia feliz.

Una tumba quiza en el desiero
Hallara, dulce asilo de paz,
De su patria y del mundo olvidado ...
Descanse tranquilo, tras tanto penar !

Y le envidian al triste viajero
Cuando cruza la tierra veloz ...
Ay! no saben que dentro del alma
Existe un vacio de falta el amor!

Volvera el peregrino a su patria
Y a sus lares tal vez volvera,
Y hallara por doquier nieve y ruina
Amores perdidos, sepulcros, no mas.

Ve, Viajero, prosigue tu senda,
Extrangero en tu propio pais;
Deja a otros que canten amores,
Los otros que gocen; tu vuelve a partir.

Ve, viajero, no vuelvas el rostro,
Que no hay llanto que siga al adios;
Ve, viajero, y ahoga tu penas;
Que el mundo se burla de ajeno dolor.

==================================

The Song of the Traveller
Jose Rizal; Translated by Arthur P.Ferguson

Like to a leaf that is fallen and withered,
Tossed by the tempest from pole unto pole ;
Thus roams the pilgrim abroad without purpose,
Roams without love, without country or soul.

Following anxiously treacherous fortune,
Fortune which e 'en as he grasps at it flees ;
Vain though the hopes that his yearning is seeking,
Yet does the pilgrim embark on the seas !

Ever impelled by the invisible power,
Destined to roam from the East to the West ;
Oft he remembers the faces of loved ones,
Dreams of the day when he, too, was at rest.

Chance may assign him a tomb on the desert,
Grant him a final asylum of peace ;
Soon by the world and his country forgotten,
God rest his soul when his wanderings cease !

Often the sorrowing pilgrim is envied,
Circling the globe like a sea-gull above ;
Little, ah, little they know what a void
Saddens his soul by the absence of love.

Home may the pilgrim return in the future,
Back to his loved ones his footsteps he bends ;
Naught wìll he find but the snow and the ruins,
Ashes of love and the tomb of his friends,

Pilgrim, begone ! Nor return more hereafter,
Stranger thou art in the land of thy birth ;
Others may sing of their love while rejoicing,
Thou once again must roam o'er the earth.

Pilgrim, begone ! Nor return more hereafter,
Dry are the tears that a while for thee ran ;
Pilgrim, begone ! And forget thine affliction,
Loud laughs the world at the sorrows of man.

======================================

Awit ng Manlalakbay
Jose Rizal; Halaw ni Laya

Katulad ng dahong lagas at tuyot,
Inililipad ng bagyo mula polo hanggang polo;
Ang manlalakbay ay gumagala sa ibayong dagat nang walang pakay,
Gumagalang walang pagmamahal, walang bayan ni kaluluwa.

Sabik na sinusundan ang mapanlinlang na kapalaran,
Kapalarang kapag sinunggaba'y kagyat na tumatakas;
Wala mang saysay ang pag-asang hanap ng kanyang pagnanasa,
Ang manlalakbay ay patuloy pa ring naglalayag sa karagatan!

Kailanma'y inuudyok ng hindi-makitang kapangyarihan,
Itinakdang maglakbay mula Silangan hanggang Kanluran;
Lagi niyang naaalala, mga mukha ng minamahal,
Pinapangarap ang araw na siya man ay nagpapahinga.

Ang pagkakatao'y maaaring siya ay ipagtakda ng libingan sa disyerto,
Siya ay pagkalooban ng huling kanlungan na may kapayapaan;
Hindi magtatagal, ang mundo't kanyang bayan, siya'y kalilimutan,
Pagpahingahin nawa ng Diyos ang kanyang kaluluwa sa wakas ng kanyang paggala!

Malimit, ang nagluluksang manlalakbay ay kinaiinggitan,
Umiikot sa globo tulad ng tagak sa himpapawid;
Ni minsan ay hindi nila naisip kung gaano kalaking kahungkagan
Ang nagpapalungkot sa kanyang kaluluwa sa kawalan ng pagmamahal.

Umuwi man ang manlalakbay pagsapit ng panahon,
Pabalik man sa mga minamahal ang yabag ng kanyang mga paa;
Wala na siyang maaabutan kung hindi niyebe at mga guho,
Abo ng pag-ibig at libingan ng mga kaibigan.

Manlalakbay, lumayas ka! At huwag ka na muling bumalik,
Ikaw ay dayuhan sa lupain ng iyong kapanganakan;
Awitin man ng iba ang kanilang pagmamahal sa kagalakan,
Ikaw ay kinakailangang muling gumala sa buong daigdig.

Manlalakbay, lumayas ka! At huwag ka na muling bumalik,
Tuyo na ang mga luhang minsa'y dumaloy para sa iyo;
Manlalakabay, lumayas ka! At kalimutan na ang hinanakit,
Napapahalakhak lamang ang mundo sa pighati ng tao.